DR DANICA TIODOROVIĆ: AKO VAM SE POJAVE CRVENI PEČATI PO TIJELU evo šta treba da uradite
Šta je psorijaza, kako se javlja i koje grupe ljudi su najosetljivije, priča Ddanica Tiodorović, dermatovenerolog
Različite dermatološke bolesti nisu isključivo bolesti kože, kako to većina nas misli, već mogu da prouzrokuju i druga oboljenja, sa ozbiljnim posljedicama.
Jedno od njih je psorijaza koja dovodi i do trajnog oštećenja zglobova i invaliditeta. Ne isključuje se ni rak kože.
*Šta je zaptavo psorijaza, kada se obično javlja, kod koje populacije se najčešće ispoljava, ali i da li i kako korona virus može da utiče na oboljele pacijente, govori prof. dr Danica Tiodorović, dermatovenerolog u KC Niš.
“Psorijaza predstavlja hroničnu, rekurentnu, nezaraznu, inflamatornu sistemsku bolest, koja bitno narušava kvalitet života oboljelih. Može da se javi u svim uzrastima, najčešće se ispoljava između 15 i 30 godine, kao i 50 i 60 godine života. Sreće se podjednako često kod oba pola.”
Simptomi koji uvode u dijagnozu:
“Najčešće se ispoljava u vidu crvenih plaža prekrivenih beličastim skvamama (naslagama), lokalizovanih na koži laktova i koljena. Može da zahvatiti i poglavinu, ali i ostale dijelove tijela. Promjene mogu da variraju u samo lokaciji i u intezitetu. Ponekad psorijaza može da zahvati i velike površine kože, a oko 60 odsto pacijenata se žali na osjećaj svraba.”
Da li postoji univerzalni tretman psorijaze?
“Ne postoji univerzalni tretman, već ono prilagođeno tipu psorijaze i svakom pacijentu ponaosob. Lokalnom terapijom mogu da se liječe pacijenti sa ograničenom formom bolesti, a kod proširene bolesti se uključuje sistemska terapija. To je, naime, kompleksno oboljenje koje se može prezentovati u različitim kliničkim oblicima, na različitim dijelovima tijela, od čega zavisi i izbor terapije za datog pacijenta.”
Da li terapija uopšte pomaže?
“Moguća je remisija bolesti, ali nije moguće predvideti koliko će trajati period mirovanja. A kako je psorijaza multisistemska bolest, treba imati na umu da pravovremena primena sistemske terapije preventira pojavu metaboličkog sindroma, dijabetesa tip 2 kao i kardiovaskularnih bolesti.”
Ipak, veliki je pomak što je i kod nas postala dostupna biološka terapija o trošku osiguranja.
“Zahvaljujući angažovanju stručnjaka iz oblasti dermatovenerologije, udruženja pacijenata i RFZO, dugoočekivana biološka terapija za liječenje psorijaze se na pozitivnoj listi lijekova nalazi od prošle godine.”
*Kakva je to terapija i koji pacijenti imaju pravo na nju?
“Pravo na ovu terapiju, koja utiče na povlačenje simptoma i zaustavlja progresiju bolesti, imaju pacijenti sa umerenim i težim oblikom psorijaze, oni kojima je ovom bolešću zahvaćeno više od 10 odsto površine kože, a koji nisu postigli zadovoljavajući klinički odgovor na konvencionalne terapijske modalitete koje obuhvataju sistemsku upotrebu lijekova kao što su retinoidi, metotreksat, ciklosoporin, kao i fototerapiju. Takođe, za biološku terapiju se odlučujemo i u slučaju značajno narušenog kvaliteta života pacijenta, ili kada pomenuti lijekovi tokom liječenja ispolje relevantne nezeljene efekte. Pored ovih kriterijuma, biološku terapiju možemo dati pacijentima sa psorijatičnim promjenama lokalizovanim na koži lica, šaka, dlanova i genitalne regije.”
*Čini se da danas, više nego ikad, stres izazvan strahom od infekcije virusom korona budi psorijazu.
“Među brojnim egzogenim i endogenim stimulusima koji mogu da pokrenu psorijazu, posebno mjesto zauzima stres. Zapravo, stres predstavlja najčešći okidač psorijaze, pokreće je ili pogoršava stanje već postojeće bolesti.”
“Društvena diskriminacija oboljelih potiče najčešće od zablude opšte populacije da je psorijaza zarazna bolest, da se može preneti kontaktom. Samo pravilnim informisanjem i edukacijom javnosti o prirodi psorijaze može se pomoći obolelima u cilju savladavanja svakodnevnih problema sa kojima se susreću (stigmatizacija vodi u psihološke poremećaje, depresiju i anksioznost), motivaciji za njihovo liječenje, a što bi dovelo i do poboljšanja kvaliteta njihovog života. Mislite o tome!”
*A šta treba oni koji su već oboleli da znaju?
“Izuzetno je važno da prate simptome i da dogovore terapiju za svojim dermatologom jer je za lečenje ovog oboljenja neophodan individualan pristup. Pacijenti treba da obrate pažnju na bilo kakve promene simptoma. Inače, savetujem im zdrave navike u ishrani, umjerenu fizičku aktivnost, regulisanje telesne težine. Zapamtite, smanjenje težine kod gojaznih osoba sa psorijazom smanjuje aktivnost bolesti!”
Izvor: Lena/Branka Mitrović